Trí tuệ xúc cảm hay EQ (viết tắt của cụm từ “Emotional Quotient” – chỉ số cảm xúc) là khả năng nhận thức, hiểu, truyền đạt và kiểm soát cảm xúc. EQ cao giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, hòa đồng với bạn bè và các kỹ năng xã hội khác như kỹ năng ứng xử, lãnh đạo, làm việc trong nhóm…
EQ là nền tảng cho sự thành đạt của bé sau này. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Harvard cho rằng 80% thành công của một người là trí tuệ cảm xúc (EQ) và 20% còn lại là IQ.
Vậy chỉ số này ở bé nhà bạn có cao không, làm sao để biết và đo lường được? Sau đây là 8 dấu hiệu mà các chuyên gia đến từ Viện Gottman đã chỉ ra:
1️⃣ Trẻ khóc
Khả năng bộc lộ cảm xúc này là một trong những điều đầu tiên mà chúng ta học được từ khi còn nhỏ. Khi lớn lên khả năng này có thể bị kìm nén bởi người lớn. Luôn luôn bắt trẻ phải “nín đi” “không khóc nữa” – đây là điều phải dừng lại ngay. Tuy nhiên điều quan trọng là nên khuyến khích trẻ bộc lộ hết mọi cảm xúc của mình. Bởi như thế không chỉ giúp trẻ cảm thấy được an toàn, được lắng nghe mà thực chất còn là một dấu hiệu của trí tuệ cảm xúc.
2️⃣ Trẻ biết thông cảm
Nhận biết tình trạng cảm xúc của người khác và thể hiện sự thấu hiểu, cảm thông. Đây không phải là một kỹ năng dễ dàng học được ở người lớn, chứ nói gì đến trẻ em. Nếu trẻ biết ôm bạn khi thấy bạn buồn, hay muốn giúp đỡ những đứa trẻ khác ở sân chơi; thì đó chính là dấu hiệu của sự thông cảm.
3️⃣ Trẻ có thể kể tên cảm xúc
Các chuyên gia khuyên rằng bố mẹ nên khuyến khích trẻ kể ra tên cảm xúc của chúng. Việc xác định được cảm xúc hay sự kiện cụ thể khiến trẻ thấy buồn, tức giận, sợ hãi… sẽ giúp ích rất nhiều trong việc ngăn những điều này tái diễn trong tương lai, và giúp giải quyết vấn đề một cách dễ dàng. Đây là một trong những yếu tố mấu chốt của trí tuệ xúc cảm.
4️⃣ Trẻ nói chuyện với bố mẹ
Bộc lộ cảm xúc và từ đó tạo liên kết với những người khác là cách để trở nên thông minh hơn về mặt cảm xúc. Bố mẹ nên khích lệ trẻ nói chuyện, tâm sự với con. Kết nối với trẻ về mặt cảm xúc để giúp con giải quyết các vấn đề mà con đang gặp phải.
5️⃣ Trẻ tò mò
Cởi mở và luôn muốn học hỏi thêm về thế giới xung quanh là dấu hiệu của trí tuệ xúc cảm. Nếu con bạn liên tục hỏi “vì sao” hay bị cuốn hút bởi những câu chuyện diễn ra xung quanh trẻ. Thì bạn hoàn toàn nên khuyến khích trẻ tiếp tục làm như vậy.
6️⃣ Trẻ biết lắng nghe
Những đứa trẻ có chỉ số thông minh cảm xúc cao thường là những trẻ biết lắng nghe những câu chuyện của người khác. Bố mẹ cũng hoàn toàn có thể dạy trẻ cách lắng nghe mọi người.
7️⃣ Trẻ thích nghi tốt với những thay đổi
Nếu bé nhà bạn cảm thấy dễ dàng với những thay đổi trong thói quen; hay có thể kiểm soát được những tin không mong đợi hay đáng thất vọng. Thì tin vui là chúng đã học được một yếu tố then chốt của trí tuệ xúc cảm rồi đấy. Bạn cũng có thể giúp trẻ phát triển khả năng này. Bằng cách làm mẫu cho trẻ cách ứng xử khi gặp những tình huống không mong đợi hay khủng hoảng.
8️⃣ Trẻ có thể giữ bình tĩnh
Đa số mọi đứa trẻ khi còn nhỏ không học được kỹ năng kiểm soát cảm xúc và xử lý chuyện ngoài ý muốn. Bạn nên khen ngợi trẻ khi chúng phát triển được kỹ năng như biết hít thở sâu, đếm, biết cách để bình tĩnh… Đây là những kỹ năng khó nhưng vô cùng quan trọng.
Xem thêm:
