Bà Maria Montessori là một nhà quan sát trẻ em đầy tinh tế và sắc sảo. Bà đã học từ trẻ nhỏ một cách khoa học. Mỗi khi bà thấy một hành vi bất thường nào của trẻ, bà thường thốt lên “Tôi không thể tin được …, nhưng nếu nó xảy ra một lần nữa chắc chắn tôi sẽ tin”. Bà đúng là một thiên tài về sự quan sát. Bà nghiên cứu những điều kiện phù hợp thích ứng với những môn học nhất định nào đó để trẻ tự thực hiện những hành động, hành vi của mình mà không cần sự can thiệp của người lớn. Lúc đó bà mới chấp nhận rằng “đó là bản chất thật sự của một đứa trẻ”.

 

Những khám phá sau đây sẽ giải thích tại sao ở Clover Montessori, trẻ được tạo cơ hội làm việc mọi lúc mọi nơi:

 

 

Chính vì thế, trẻ luôn muốn làm việc cho đến khi chúng đạt được những mục tiêu của bản thân. Tuy nhiên nhiều người lớn lầm tưởng trẻ con là những sinh vật nhỏ bé vô dụng, chưa biết làm gì. Sự quan tâm của trẻ đến những nhu cầu nội tại bên trong chúng thật mãnh liệt. Khi trẻ được sống trong một môi trường có điều kiện phù hợp, chúng sẽ làm lặp đi lặp lại một hoạt động nào đó một cách tự phát cho đến khi thuần thục. Trong khoảng thời gian ấy, trẻ không muốn bị bất cứ ai làm gián đoạn quá trình học tập ấy của chúng. Chúng tập trung cao độ việc lặp đi lặp lại. Tuy nhiên sự tập trung không phải là mục đích cuối cùng của giáo dục mà chỉ là điểm bắt đầu vì việc học chỉ diễn ra thật sự khi có sự tập trung.

 

 

 

Người lớn không nên làm gì khác ngoài việc cung cấp cho trẻ một môi trường và điều kiện phù hợp cho sự phát triển của chúng. Khi đứa trẻ làm việc với nhiều hoạt động sinh hoạt khác nhau tại một thời điểm đặc biệt nào đó, những nhận thức và sự thôi thúc nội tại sẽ đến với chúng một cách rất tự nhiên. Người lớn không cần thiết là người tạo động lực cho trẻ. Việc của người lớn chúng ta chỉ là quan sát để phát hiện những nhu cầu nội tại nào  đang diễn ra bên trong trẻ để gợi mở, hướng dẫn, khuyến khích trẻ phù hợp. 

 

 

Khi quan sát những đứa trẻ trong lớp, bà Montessori thấy rằng trẻ luôn đem cất các học cụ lên kệ sau khi đã sử dụng xong một cách rất ngăn nắp. Nhu cầu trật tự này không chỉ đối với những đồ vật trong lớp học mà còn thể hiện ở những hoạt động mang tính xã hội có giá trị và chức năng khác nhau. 

 

 

Trẻ em cần thấy sự nhất quán về tính trật tự trong xã hội của người lớn. Ví dụ như khi trẻ nhìn thấy người lớn dùng cái muỗng để làm dụng cụ vặn vít, trẻ sẽ rất bối rối về mục đích sử dụng của cái muỗng. Nhưng phần lớn người lớn đều không biết điều này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài về sau của trẻ.

 

Nếu người lớn đưa ra những chỉ dẫn đối nghịch nhau ở những thời điểm khác nhau cho cùng một hành động: lúc này được chấp nhận, lúc khác thì lại không – điều này nếu xảy ra thường xuyên đối với cuộc sống của trẻ, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến nhân cách của trẻ rất nhiều. Khi trẻ hoang mang bối rối trước nhiều tình huống tương tự như vậy, trẻ sẽ không còn đủ tự tin cho những lần sau hoặc trẻ sẽ quan sát thái độ của người lớn để đưa ra hành vi phù hợp, để làm hài lòng người lớn. Lâu dần trẻ sẽ trở thành một con người không dám đưa ra quyết định dựa trên sự phân tích của chính bản thân mình mà đưa ra quyết định dựa vào phản ứng của người khác. Điều này là rất nguy hiểm đối với sự phát triển của trẻ. 

 

 

Đa phần trẻ em đều bị lệch lạc trong quá trình phát triển của chúng vì sự can thiệp không đúng cách của người lớn. Người lớn không hiểu được sự thôi thúc nội tại bên trong chúng nên sẽ đưa ra những hành động cản trở sự phát triển bình thường vốn dĩ tạo hóa đã tạo nên hoặc tạo ra những môi trường sống không dành riêng cho chúng, không phù hợp cho sự phát triển của chúng.

 

Do vậy theo Bà Montessori, điều đơn giản cần làm để giúp trẻ phát triển là đưa trẻ về trạng thái bình thường nhất mà chúng vốn có. Cách đơn giản nhất là cung cấp môi trường để trẻ được tự do lựa chọn, tự do làm việc theo những gì người thầy bên trong chúng mách bảo. Tạo ra những hoạt động phù hợp cho trẻ làm việc là điều cần thiết để trẻ trở nên độc lập, tự tin và hạnh phúc.

 

 

 

Tuy nhiên mong muốn này của trẻ thường bị người lớn cản trở với những lý do ngụy biện rằng “ba mẹ làm giúp con việc này vì ba mẹ thương con” “Để ba mẹ làm cho nhanh”… Họ không hiểu rằng trẻ đang cần người lớn giúp chúng tự làm mọi thứ bằng chính đôi tay, đôi chân và suy nghĩ của chính chúng. 

 

Để giúp trẻ phát triển trở thành một phiên bản hoàn hảo tốt nhất mà tạo hóa đã ban tặng cho chúng xuống thế gian, người lớn chúng ta cần phải kiên nhẫn, kiên định và kiên trì chờ đợi trẻ thực hiện công việc theo sức và tốc độ của chúng. Thước đo tình yêu thương của ba mẹ phải tính bằng nỗ lực kiên nhẫn, nỗ lực đi chậm và nói chậm lại vơi trẻ, nỗ lực chờ đợi con hoàn tất các qui trình làm việc trong cuộc sống hàng ngày. Ba mẹ làm được chứ?

 

 

 

***

Clover Montessori là ngôi trường mầm non chú trọng vào bữa ăn đạt chuẩn dinh dưỡng, phát triển ngôn ngữ vượt bậc, tặng cường khả năng tập trung, rèn tính tự lập và tự tin cho trẻ.